
Khám Phá Phố Cổ Hoa Lư
– Hơi Thở Của Cố Đô Ngàn Năm
Giới thiệu chung về Phố cổ Hoa Lư
Tọa lạc giữa lòng thành phố Hoa Lư, Phố cổ Hoa Lư là điểm đến hấp dẫn, tái hiện không gian văn hóa và làng nghề truyền thống của Ninh Bình. Khu phố cổ mang đến một trải nghiệm sống động về lịch sử, văn hóa và ẩm thực, đưa du khách trở về những giá trị xưa cũ của đất Cố đô.
Nơi đây không chỉ phục dựng không gian kiến trúc cổ mà còn là điểm giao thoa của nhiều ngành nghề thủ công nổi tiếng như thêu ren Văn Lâm, đá mỹ nghệ Ninh Vân, gốm Bồ Bát, tranh Đông Hồ, đúc đồng, sơn mài Ý Yên…. Phố cổ còn là trung tâm tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật, lễ hội truyền thống và trải nghiệm du lịch về đêm đầy sắc màu.


Chùa Kỳ Lân
Vượt qua hơn 200 bậc đá men theo sườn núi, du khách sẽ đặt chân đến chùa Kỳ Lân, một ngôi chùa nhỏ mang dáng vẻ tĩnh lặng như một am thờ cổ kính. Bên trong am, các pho tượng Phật bằng đồng được bài trí trang nghiêm theo nghi thức truyền thống, tạo nên không gian thiền định thanh tịnh.
Trên đỉnh núi, uy nghi sừng sững là quả chuông đồng linh thiêng. Tương truyền rằng, ai chinh phục được đỉnh núi Kỳ Lân, thành tâm thỉnh một tiếng chuông, dâng nén tâm hương, thì lời nguyện ước sẽ thành hiện thực. Vào mỗi dịp đầu xuân năm mới hay các ngày lễ tiết quan trọng, người dân và du khách thường tìm đến chùa Kỳ Lân để cầu nguyện quốc thái dân an, bình an và tài lộc cho bản thân và gia đình.
Sau khi dâng hương bái Phật, du khách có thể dừng chân tại Nghênh Phong Các – một lầu gỗ bát giác tọa lạc trên sườn núi. Từ đây, bạn có thể phóng tầm mắt bao quát toàn cảnh thành phố Hoa Lư hiện đại với những công trình khang trang, hòa quyện cùng thiên nhiên hùng vĩ. Xa xa, những dãy núi đá vôi trùng điệp ôm trọn khu danh thắng Tràng An, chùa Bái Đính và cố đô Hoa Lư, tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ.
Ky Lan Pagoda
Ascending over 200 stone steps along the mountainside, visitors will arrive at Ky Lan Pagoda, a small yet serene temple resembling an ancient shrine. Inside the shrine, bronze Buddha statues are solemnly arranged in accordance with traditional Buddhist rituals, creating a tranquil meditative atmosphere.
At the summit of the mountain stands a majestic bronze bell, steeped in legend. It is believed that those who reach the peak of Ky Lan Mountain, sincerely ring the bell, and offer incense to the Buddha will have their prayers fulfilled. Every Lunar New Year and significant festive occasions, locals and visitors alike make their way to Ky Lan Pagoda to pray for peace, prosperity, and blessings for themselves and their families.
After paying homage at the pagoda, visitors can pause at Nghenh Phong Pavilion – an elegant octagonal wooden structure perched on the mountainside. From here, one can take in a panoramic view of the modern, vibrant Hoa Lu city, seamlessly blending with nature’s grandeur. In the distance, majestic limestone karsts encircle the Trang An Scenic Complex, Bai Dinh Pagoda, and the ancient capital of Hoa Lu, forming an awe-inspiring natural masterpiece.








Chùa Bạc
Nằm tại trung tâm hồ Kỳ Lân, Tháp Bạc nổi bật như một đài sen thanh khiết giữa núi non và sông nước mênh mông. Đây là nơi tôn thờ ba pho tượng linh thiêng: Đại Thế Chí Bồ Tát, A Di Đà Phật, Quan Thế Âm Bồ Tát, thể hiện tinh thần từ bi và trí tuệ trong Phật giáo.
Tháp được chạm khắc tinh xảo với những bức phù điêu tỉ mỉ, phản ánh giáo lý nhà Phật cũng như các giá trị văn hóa tâm linh. Trên các bức phù điêu là hình ảnh những di sản nổi bật như Tràng An, chùa Bái Đính, chùa Tam Chúc, cùng hình ảnh 100 cột kinh thời Đinh từ thế kỷ X – tất cả hòa quyện tạo nên một bức tranh văn hóa đầy ý nghĩa.
Công trình được khởi công vào năm 2017 và hoàn thành vào năm 2019, sử dụng những vật liệu đặc biệt: gạch nung Bát Tràng, đá núi lửa Malaysia, và nền tháp được lát hoàn toàn bằng đá thạch anh đỏ từ Ấn Độ. Sự ra đời của Tháp Bạc không chỉ mang giá trị kiến trúc độc đáo mà còn chứa đựng ý nghĩa tâm linh sâu sắc, góp phần bảo tồn và phát huy tinh hoa văn hóa Phật giáo.
Công trình này tượng trưng cho sự giác ngộ, tích lũy vô lượng công đức, và đem lại sự bình an, hạnh phúc cho con người, đồng thời lưu giữ dấu ấn của một vùng đất địa linh – nơi từng “sinh vua, sinh thánh.”
Ky Lan Pagoda
Located in the heart of Ky Lan Lake, Silver Pagoda (Tháp Bạc) stands out like a pristine lotus amidst the vast mountains and rivers. This sacred site is dedicated to three revered statues: Great Wisdom Bodhisattva (Đại Thế Chí), Amitabha Buddha (A Di Đà), and Avalokiteshvara Bodhisattva (Quan Thế Âm), embodying the essence of compassion and wisdom in Buddhism.
The pagoda is adorned with intricate relief carvings that meticulously reflect Buddhist teachings and cultural values. These carvings depict iconic heritage sites such as Trang An, Bai Dinh Pagoda, and Tam Chuc Pagoda, along with the 100 stone sutra pillars from the Dinh Dynasty (10th century), creating a meaningful cultural tapestry.
Construction of the Silver Pagoda began in 2017 and was completed in 2019, using exceptional materials: Bat Trang-fired bricks, volcanic rock from Malaysia, and a foundation entirely paved with red quartz stone from India. Beyond its remarkable architecture, Silver Pagoda carries profound spiritual significance, contributing to the preservation and promotion of Buddhist cultural heritage.
This structure symbolizes enlightenment, accumulates boundless merit, and brings peace and happiness to those who visit. It also serves as a tribute to this sacred land—once the birthplace of kings and saints—deeply marked by the influence of Buddhism.






Tu An Tower
Rising in the heart of the lake, Tu An Tower is a sacred monument dedicated to Lay Buddhist Diệu Liên (1961-2018), a remarkable woman who devoted her life to the development of Buddhism and philanthropic projects. Born into a scholarly family with a deep tradition of education, Diệu Liên was sent to study and work in the Soviet Union at a young age.
After returning to Vietnam, she married Nguyễn Văn Trường (Director of Xuân Trường Construction Enterprise). Inspired by the teachings of Buddhism and classical wisdom, she and her husband dedicated themselves to charity and temple restoration, building hundreds of pagodas across the country. Among the most notable are Bai Dinh Pagoda, Tam Chuc Pagoda, and nine pagodas on the Truong Sa (Spratly) and Hoang Sa (Paracel) archipelagos, along with various welfare projects for the people and students in remote provinces such as Son La, Dien Bien, Ha Giang. Additionally, she contributed to the construction of spiritual sites in Laos, Cambodia, and neighboring countries.
Notably, Lay Buddhist Diệu Liên played a crucial role in the research, preservation, and promotion of the cultural, geological, and aesthetic values of Trang An Scenic Landscape Complex, leading to its recognition as a UNESCO World Cultural and Natural Heritage Site in 2014—the first mixed heritage site in Southeast Asia.
This recognition is not only a great honor for Ninh Binh but also a source of national pride. The UNESCO designation has paved the way for Ninh Binh to become a leading tourist destination and a key driver of the province’s economic growth.
Tháp Tứ Ân
Nằm giữa lòng hồ, Tháp Tứ Ân là nơi tôn thờ Cư sĩ Phật tử Diệu Liên (1961-2018) – một người phụ nữ đã dành cả cuộc đời mình cho sự phát triển Phật giáo và các công trình phúc lợi cộng đồng. Sinh ra trong một gia đình có truyền thống hiếu học, Cư sĩ Diệu Liên sớm được cử đi học tập và lao động tại Liên bang Nga.
Sau khi trở về quê hương, bà kết hôn với ông Nguyễn Văn Trường (Giám đốc Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường). Thấm nhuần tư tưởng từ kinh điển Phật giáo và sách Thánh hiền, bà cùng chồng dốc lòng tu tạo, tích thiện, xây dựng hàng trăm ngôi chùa trên khắp cả nước. Trong số đó có những công trình tiêu biểu như chùa Bái Đính, chùa Tam Chúc, chín ngôi chùa trên quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa, Song Tử Tây, cùng nhiều công trình phúc lợi cho nhân dân và học sinh các tỉnh miền núi như Sơn La, Điện Biên, Hà Giang… Không chỉ vậy, bà còn đóng góp xây dựng các công trình tâm linh tại Lào, Campuchia và nhiều nước bạn.
Đặc biệt, Cư sĩ Diệu Liên đã có đóng góp to lớn trong việc nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, địa chất, địa mạo của quần thể danh thắng Tràng An, giúp nơi đây được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới năm 2014 – di sản hỗn hợp đầu tiên của Đông Nam Á.
Đây không chỉ là niềm tự hào của con người Ninh Bình, mà còn là niềm vinh dự chung của cả dân tộc Việt Nam. Danh hiệu này đã mở ra cơ hội lớn, đưa Ninh Bình trở thành điểm đến du lịch quan trọng và ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương.








Đền Mẫu
Đền Mẫu được xây dựng theo lối kiến trúc truyền thống với ba tòa chính: Tiền đường – Trung đường – Hậu cung, mỗi khu vực mang một ý nghĩa tâm linh sâu sắc.
Tiền đường – Nơi thờ Ngũ Vị Tôn Quan, năm vị quan có vai trò quan trọng trong hệ thống Tứ Phủ, được cho là năm người con trai của Vua Cha Bát Hải Động Đình.
Trung đường – Tôn thờ Tam Tòa Thánh Mẫu, những vị Thánh Mẫu cai quản ba miền Thiên – Địa – Thủy
Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên – Người cai quản bầu trời, có quyền năng tạo ra mây, mưa, sấm, chớp, gắn liền với nền văn minh nông nghiệp lúa nước.
Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn – Người bảo hộ rừng núi, cây cỏ, chim thú, mang đến sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên.
Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ – Nữ thần cai quản sông nước, liên quan mật thiết đến đời sống thủy sinh và được xem là vị thần bảo trợ cho tổ tiên người Việt từ buổi đầu dựng nước.
Hậu cung – Nằm sâu trong lòng núi đá, đây là nơi tôn thờ Công chúa triều Trần – người đã có công giúp dân, cứu nước. Nhân dân tôn kính gọi bà là Quận Chúa, tạc tượng thờ trong hang đá tự nhiên tuyệt đẹp.
Ngôi đền không chỉ là chốn tâm linh linh thiêng mà còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa – lịch sử gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu của dân tộc Việt Nam.
Mau Temple
The Mother Goddess Temple is built in a traditional architectural style, consisting of three main sections: Tiền Đường (Front Hall) – Trung Đường (Middle Hall) – Hậu Cung (Inner Sanctuary), each holding profound spiritual significance.
Tiền Đường (Front Hall) – Dedicated to Ngũ Vị Tôn Quan (The Five Revered Lords), who play a crucial role in the Tứ Phủ (Four Palaces) belief system and are believed to be the five sons of the Father King Bát Hải Động Đình.
Trung Đường (Middle Hall) – Honoring the Tam Tòa Thánh Mẫu (Three Holy Mother Goddesses), who govern the three realms: Heaven, Mountains, and Waters
Mẫu Đệ Nhất Thượng Thiên – Ruler of the Heavenly Realm, possessing the power to control clouds, rain, thunder, and lightning, closely associated with Vietnam’s wet rice civilization.
Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn – Guardian of forests, flora, and fauna, symbolizing the connection between humans and nature.
Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ – Sovereign of waterways, deeply linked to aquatic life and considered the divine protector of the Vietnamese ancestors in the early days of nation-building.
The Mother Goddess Temple is not only a revered spiritual site but also a repository of Vietnamese cultural and historical heritage, deeply connected to the nation's traditional Mother Goddess worship.






Đình Kỳ Lân
Đình Kỳ Lân được phục dựng để tri ân công đức các vị Sơn thần, Thổ địa và Thành hoàng làng – những người đã có công chiêu dân, lập ấp, khai mở vùng đất này. Bên cạnh đó, đình còn là nơi thờ vọng các Tổ nghề của Ninh Bình như nghề đúc đồng, nghề thuốc nam, nghề thêu ren, và nghề chạm khắc đá.
Tọa lạc trong khu Phố cổ Hoa Lư, Đình Kỳ Lân được khôi phục ngay trên nền đình cũ, với công tác trùng tu đảm bảo sự trang nghiêm và giữ gìn nét đẹp văn hóa lễ hội truyền thống. Không chỉ là nơi thờ cúng linh thiêng, đình còn là không gian sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng, đồng thời là “chứng nhân” lịch sử, chứng kiến bao thăng trầm và biến cố của thời gian.
Đại tự trong đình: Thiên Quang Vạn Đức
Câu đối:
* Phiên âm:
Thánh Đức Uy Linh Phù Quốc Thái
Thần Từ Tráng Lệ Hộ Dân Khang
* Dịch nghĩa:
Đức Thánh linh thiêng phù trợ quốc thái dân an,
Đình thờ trang nghiêm che chở muôn dân bình yên.
Ky Lan
Ky Lan Communal House was restored to honor the merits of the Mountain Gods, Earth Deities, and the village’s Guardian Spirits, who played a vital role in settling and developing this land. Additionally, the communal house serves as a place of worship for the ancestral artisans of Ninh Binh, including bronze casting, traditional medicine, embroidery, and stone carving.
Located in the Hoa Lu Ancient Quarter, Ky Lan Communal House was reconstructed on the foundation of the original temple, ensuring its solemnity while preserving the traditional cultural and festive spirit. More than just a sacred place of worship, it is a cultural and spiritual hub for the community, standing as a historical witness to the many changes and transformations over time.
The grand inscription at the communal house: "Heavenly Light, Infinite Virtue"
Transliteration:
The Holy Spirit blesses the nation with peace,
The sacred temple protects the people with prosperity.





